بازیها از طریق درگیر کردن مخاطب موجب افزایش انگیزه میشوند. آموزش یکی از حوزههایی است که به این افزایش انگیزه نیاز مبرم دارد. طبق آماری که معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش ایران در مرداد ۱۳۹۵ اعلام کرده، ۴۷هزار نفر از دانشآموزان پایه اول مردود شدهاند که آماری قابل توجه به شمار میرود. این آمار بالای مردودی میتواند ناشی از ناکارآمد بودن نظام آموزشی کشور باشد. پیاده سازی گیمیفیکیشن در کلاس درس میتواند یکی از راهکارهایی باشد که مسئولان آموزش و پرورش کشور و همچنین دانشگاهها و سایر مؤسسات آموزشی با بهرهگیری از آن، نظام آموزشی کشور را اصلاح کنند. تجربه موفقیت آمیز اجرای این روش در کشورهای دیگر گواه این موضوع است.
پیاده سازی گیمیفیکیشن (بازیگونه) در کلاس درس
تحقیقات نشان داده است که بهرهگیری از گیمیفیکیشن در آموزش نتایج مثبتی به دنبال دارد. راههای زیادی برای پیادهسازی گیمیفیکیشن در کلاس درس وجود دارد که برخی از آنها را با هم مرور خواهیم کرد.
۱. گیمیفیکیشن و نمره
لی شلدن، استاد دانشگاه ایندیانا، تجربهای موفق در این زمینه دارد. او سیستم نمرهدهی سنتی را به کلی کنار گذاشت و سیستمی بر پایه امتیازهای تجربه پیادهسازی کرد. در آخر هر کلاس نمره دانشجویان بر پایه امتیازهایی که در طول ترم کسب کردهاند محاسبه میشود و بدین ترتیب دانشجویان حس میکنند در حال به دست آوردن نمره هستند تا این که نمره از دست بدهند. پروفسور شلدن به دلیل علاقه وصفناشدنی نسل جدید به بازیهای کامپیوتری، تلاش کرده است تا موفقیت را به شیوهای که برای نسل جدید قابل فهم باشد تعریف کند. بدین ترتیب دانشجویان دقیقاً همانند بازیهای کامپیوتری، مراحل مختلفی را طی میکنند تا به درجه استادی برسند. تکالیف و آزمونهای کلاسی به جای این که دلسردکننده باشند موجب خرسندی دانشجویان میشوند. استفاده از سیستم امتیازهای تجربه باعث میشود دانشجویان به ارزش ذاتی آموزش پی ببرند.
۲. پاداش دادن با نشانها
برای هر تکلیفی که دانشجویان انجام میدهند به آنها نشان پاداش دهید. شاید این کار شما را یاد کارتهای صدآفرین در دوران دبستان بیاندازد ولی همین کار در خان آکادمی جواب داده است. خان آکادمی هنگامی که دانشجویان ویدئوهای آموزشی را تماشا میکنند و به حل مسائل میپردازند به آنها امتیاز و نشان میدهد تا بتوانند میزان پیشرفت خود را دنبال کنند و پشتکارشان تقویت شود. کالج ایالتی اوکلاهامای غربی هم از همین رویه برای پیادهسازی گیمیفیکیشن در کلاسهای تکنولوژی خود بهره میبرد. اما مهم است که این نشانها برای دانشجویان دارای ارزش و معنا باشد.
۳. ادغام بازی های ویدئویی آموزشی در برنامه درسی
استفاده از بازی باعث میشود دانشجویان شکست بخورند، چیره شوند و استقامت داشته باشند. این قدرت به دانشجویان داده میشود که انتخابهای خود را داشته باشند و هر چه احساس قدرت بیشتری داشته باشند موفقتر خواهند بود. بازخورد آنی و پاداشهای کوچک به عنوان انگیزانندههای خارجی میتوانند مفید واقع شوند. آقای پای، معلم پایه سوم، در تلاش برای مفرح کردن آموزش از بازیهای آموزشی در کلاس درس خود استفاده میکند. دانشآموزان او به وسیله کامپیوتر و بازیهای ویدئویی به تمرین ریاضی و زبان میپردازند. تنها در عرض ۱۸ هفته، کلاس او از پایه سوم به میانه پایه چهارم رسید.
۴. تنور رقابت را کمی داغ کنید
نتایج نشان داده است که رقابت موجب انگیزش دانشجویان برای یادگیری و تمرین میشود. به هر حال هر شخصی علاقهمند است که نام خود را در بالای جدول ردهبندی مشاهده کند. رقابت همچنین دارای کارکرد برابرکنندگی در کلاس درس است. درونگراها این توانایی را پیدا میکنند تا دانش خود را بدون بالا بردن دست در کلاس نشان دهند. همچنین گیمیفیکیشن میتواند شور و نشاط را در کلاس افزایش دهد و ابزاری است که میتواند برای کلاسهای صبح بسیار کاربردی باشد.
افرادی که مخالف پیاده سازی گیمیفیکیشن در کلاس درس هستند معمولاً به استفاده نامناسب از پاداشها به عنوان انگیزاننده نقد دارند. این افراد باور دارند استفاده از بازی میتواند برای انگیزانندههای داخلی زیانآور باشد. ما هم بر این عقیده هستیم که بازیها نمیتوانند جایگزین آموزش و پرورش شوند اما میتوانند موجب تقویت تجربه کلی یادگیری شوند.
برگرفته از تاپهت